Odpowiedzialne za ruch ręki obszary w naszym mózgu sąsiadują z polami odpowiadającymi za ruchy narządów mowy. Dlatego sprawne rączki dziecka mają ogromny wpływ na sprawność narządów artykulacyjnych.
Sprawne dłonie to warunek nadawania komunikantów niewerbalnych np. gestu wskazywania palcem.
Usprawnianie dłoni wpływa także na rozwój motoryki małej!
W rozwoju mowy dziecka istnieje związek funkcji ręki (szczególnie dotyczy to umiejętności manipulowania przedmiotami), a nabywaniem czynności mowy. Poprzez dostarczanie różnorodnych doznań dotykowych, stwarza się doskonałą możliwość do stymulacji mowy. Najwięcej receptorów dotykowych znajduje się na opuszkach palców, w skórze warg oraz na czubku języka. Dlatego też zmysł dotyku wykorzystywany jest do działań rozwijających i wspierających mowę, dostarczając w ten sposób ogromną ilość bodźców zmysłowych.
W jaki sposób i od kiedy możemy usprawniać dziecięce dłonie?
Właściwie od urodzenia, każdego dnia można znaleźć lub stwarzać dziesiątki sytuacji w których można tego dokonać. Zaczynając od masażyków, zabaw różnymi fakturami i konsystencjami, manipulowania przedmiotami, zabaw manualnych itp.
Przykłady zabaw usprawniających rozwój dłoni:
- rysowanie i malowanie rączkami oraz przeróżnymi przyborami na różnorodnych powierzchniach, strukturach oraz materiałach,
- wycinanie, wydzieranie, wyklejanie, wydrapywanie różnych materiałów i struktur,
- lepienie, wałkowanie, ugniatanie, rzeźbienie z plasteliny, ciastoliny, modeliny, masy solnej, masy piaskowej itp.
- przewlekanie, wyszywanie, przeplatanie, wiązanie za pomocą tasiemek, wstążeczek, sznurków, guzików, koralików, kulek, cekinów itp.
- przybijanie stempelków, pieczątek, znaczników wykonanych z różnych materiałów na różnego rodzaju strukturach,
- zapinanie i odpinanie guzików, rzepów, suwaków, skuwek itp.
- odkręcanie i zakręcanie słoików, nakrętek, pudełek itp.
- chwytanie i przenoszenie małych przedmiotów paluszkami, pęsetką, spinaczami,
- zgniatanie, formowanie, ugniatanie kulek z papieru, gazet, folii spożywczej itp.
- mieszanie, przesypywanie, przelewanie piasku, ryżu, kaszy, wody, hydrożelu itp.
- dotykanie przedmiotów o różnej fakturze,
- układanie puzzli, mozaik, wzorów, budowanie z klocków o różnych fakturach,
- dopasowywanie kształtów do różnych otworów,
- klaskanie, zabawy paluszkowe, masażyki dziecięce.
Manipulując rękoma aktywizujemy elementy kory mózgowej odpowiedzialne za ruch, a tym samym pobudzamy ośrodek ruchowy mowy. Dlatego też warto wspierać rozwój dziecka stwarzając mu okazję do usprawniania rąk i zabaw stymulujących małą motorykę.
Drodzy Rodzice!
Pamiętamy o jednym: nie wyręczajmy dziecka z czegoś, co potrafi wykonać samo – od czynności najprostszych po bardziej skomplikowane. Dbając o ogólne doskonalenie sprawności kilkulatka, troszczymy się o rozwój jego mowy.
Sylwia Adamus