Bezpieczne dziecko w sieci

Dzieci korzystają z Internetu coraz częściej, zarówno w celachedukacyjnych,rozrywkowych, jak i społecznościowych. Jednak wirtualny świat niesie ze sobą wiele zagrożeń, które mogą wpłynąć na zdrowie, rozwój i bezpieczeństwo dzieci.

Poniżej przedstawiamy niektóre z głównych zagrożeń, na które narażone są dzieci w Internecie:

1. Niewłaściwe treści: Dzieci mogą natknąć się na treści pornograficzne, przemoc, mowę nienawiści lub inne materiały nieodpowiednie dla ich wieku. To może wpłynąć na ich psychikę i rozwijające się wartości.

Jak chronić dzieci przed szkodliwymi treściami?

• zwracać uwagę na to, czym dziecko zajmuje się w Internecie,
• ustalić zasady.
• program filtrujący może być pomocnym narzędziem, jednak filtr nigdy niezastąpi czujnego rodzicielskiego oka i szczerej rozmowy,
• ważne, by to rodzice, a nie Internet, byli dla dziecka najważniejszym przewodnikiem po świecie.
   

2. Cyberprzemoc: stosowanie przemocy poprzez: prześladowanie, zastraszanie, nękanie, wyśmiewanie innych osób z wykorzystaniem Internetu i narzędzi typu elektronicznego takich jak: SMS, e-mail, witryny internetowe, fora dyskusyjne w internecie, portale społecznościowe i inne. Dzieci są podatne na cyberprzemoc, w tym zastraszanie, wyśmiewanie, szantaż, czy wysyłanie obraźliwych wiadomości. To może prowadzić do problemów emocjonalnych i psychologicznych.

Rodzaje cyberprzemocy

Cyberprzemoc różni się od przemocy występującej w realnej rzeczywistości jedynie tym, że do agresji i napaści dochodzi za pośrednictwem internetu oraz urządzeń elektronicznych służących do wysyłania wiadomości SMS, e-maili czy też uczestnictwa w chatach. Istnieje bardzo wiele rodzajów cyberprzemocy. Oto niektóre z nich:

• Cyberprześladowanie – polega na nękaniu ofiary w sposób ciągły i regularny poprzez wysyłanie jej ubliżających wiadomości SMS, e-maili lub za pomocą innych komunikatorów. Tego typu zachowania mogą mieć miejsce również w różnego typu przestrzeniach wirtualnych, np. grach on-line. Do cyberprześladowania można zaliczyć również wysyłanie gróźb czy też rozsyłanie wiadomości otrzymanych od ofiary, aby ją poniżyć.
• Maskarada – zjawisko to polega na tworzeniu nieprawdziwych kont na portalach internetowych w celu krzywdzenia ofiary.
• Trolling – ta forma przemocy polega na zamieszczaniu dużej liczby nieprzyjemnych komentarzy na temat ofiary. Trolling może przejawiać się również w zmienianiu zdjęć i informacji umieszczanych na profilach ofiary czy też umieszczanie w jej imieniu obraźliwych statusów.
• Sharenting –polega na coraz częstszym wśród rodziców bezmyślnym udostępnianiu zdjęć swoich dzieci na portalach społecznościowych. Zamieszczanie zbyt wielu zdjęć oraz tych o charakterze intymnym może być źródłem takich sytuacji jak używanie fotografii przez dewiantów czy choćby wywoływanie w dziecku poczucia zażenowania.
• Szkodliwe i niebezpieczne challenge – wśród dzieci i nastolatków niezwykle modne stały się internetowe challenge, czyli wyzwania.

3. Oszustwa i hejterstwo: Dzieci mogą być celem oszustów lub hejterów, którzy próbują wykorzystać ich naiwność. Dzieci mogą podać prywatne informacje lub stracić pieniądze w wyniku oszustw.

4. Uzależnienie od Internetu: Długi czas spędzany przed ekranem może prowadzić do uzależnienia od Internetu, co ma negatywny wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne.

Oprócz wielu zalet, jakie niesie ze sobą używanie Internetu, istnieje teżjego ogromna wada – ryzyko uzależnienia się.

Czy Twoje dziecko jest uzależnione od Internetu?

Aby rozpoznać, czy Twoje dziecko jest uzależnione, odpowiedz sobie nanastępujące pytania:

• Czy czujesz, że Twoje dziecko jest zaabsorbowane Internetem (często myślio poprzednich, bądź następnych pobytach w Sieci)?
• Czy czuje potrzebę coraz dłuższego korzystania z Internetu?
• Czy pozostaje w sieci dłużej niż pierwotnie planowało?
• Czy wielokrotnie miało nieudane próby kontroli, ograniczenia czasu lubzaprzestania korzystania z Internetu?
• Czy dziecko czuje się niespokojne, markotne, zirytowane, przygnębione gdy niemoże korzystać z Internetu?
• Czy ryzykuje utratę znajomości z przyjaciółmi, zaniedbuje naukę z powoduInternetu?

Skutki nadużywania Internetu występujące u dzieci:

• odcięcie emocjonalne od świata zewnętrznego;
• zmniejszenie liczby bezpośrednich kontaktów rówieśniczych;
• zwiększająca się skłonność do wycofywania się z kontaktówinterpersonalnych w realnym świecie w sytuacji wystąpienia trudności z nimizwiązanych;
• zmiana języka (jego zubożenie, techniczny slang, używanie skrótów);
• uzależnienie od gier komputerowych (częściej dotyczy dzieci) oraz odInternetu(częściej dotyczy młodzieży);

5. Bezpieczeństwo danych: Dzieci mogą podać swoje dane osobowe lub zdjęcia, które mogą być wykorzystane w nieodpowiedni sposób, na przykład przez pedofilów.
6. Nieodpowiednie kontakty: Dzieci mogą nawiązywać kontakty z osobami, które nie są tym, za kogo się podają. To może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak spotkania z nieznajomymi w realnym świecie.
7. Wpływ na zdrowie psychiczne: Internet może wpływać na zdrowie psychiczne dzieci poprzez porównywanie się z innymi na platformach społecznościowych, narażenie na treści przemocne lub szkodliwe, a także uzależnienie od mediów społecznościowych.
8. Brak prywatności: Dzieci często nie rozumieją, że to, co publikują w Internecie, może pozostać dostępne na zawsze. To może wpłynąć na ich przyszłe szanse edukacyjne i zawodowe.
9. Brak wiedzy o bezpieczeństwie w sieci: Dzieci często nie zdają sobie sprawy z podstawowych zasad bezpieczeństwa online, takich jak silne hasła, niepodawanie prywatnych informacji czy nieklikanie w podejrzane linki.
10. Egzpozycja na reklamy i nieodpowiednie treści: Dzieci często są narażone na reklamy produktów i treści nieodpowiednie dla ich wieku, co może wpływać na ich wybory i zachowania.

Zanim udostępnisz dziecku smartfon lub tablet zabezpiecz urządzenia w następujący sposób:

• system Android - należy w ustawieniach urządzenia wybrać opcję „Kontrola rodzicielska” i ustalić ustawienia dotyczące ograniczenia treści.

• system iOS (iPad, iPhone) - skorzystać z funkcji „Ograniczenia”, która znajduje się w ustawieniach ogólnych urządzenia.

• system Windows Phone - skorzystać z funkcji „Moja rodzina” w usłudze „Bezpieczeństwo rodzinne firmy Microsoft".

Aby chronić dzieci przed zagrożeniami, rodzice i opiekunowie powinni być aktywnie zaangażowani w monitorowanie i edukację dzieci dotyczącą bezpiecznego korzystania z internetu. To obejmuje ustanowienie zasad korzystania z internetu, filtrowanie treści, rozmowy na temat bezpieczeństwa online i monitorowanie aktywności online dzieci. Dodatkowo, ważne jest, aby dzieci wiedziały, do kogo się zwrócić w przypadku doświadczenia nieodpowiednich treści lub zachowań w sieci.

Anna Madej
Sylwia Adamus